KIBRIS’TA SİYASİ COĞRAFYA

Kıbrıs, siyasi olarak pek çok devletin kontrolü altına girmiştir. Bu devletlerden başlıcalar; Mısır, Asur, Pers, Bizans, Lüzinyan, Venedik, Osmanlı İmparatorluğu ve İngiltere’dir. 1571 yılında Kıbrıs’ı alan Osmanlı İmparatorluğu, 1878 yılında adayı İngiltere’yekiraladı. Ancak Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla İngiltere adayı ilhak etti. İngiliz Sömürge İdaresi 1960 yılına kadar adayı idare etti. 1960 yılında Londra ve Zürih antlaşmalarıyla Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu. Kıbrıs Cumhuriyeti Türk ve Rum toplumlarının ortak idaresinde kurulmuştur. Gelişen olaylar sonucunda Türk toplumu kurucu ortaklıktan çekildi. 20 Temmuz 1974 yılında gerçekleşen Barış Harekâtı sonunda Kıbrıs Türk Toplumu adanın kuzeyinde toplandı. 15 Kasın 1983 yılında KKTC kuruldu.

BÖLGELER	KM2	%
KKTC	3242	35.04
GKRY	5509	59.56
İNGİLİZ ÜSLERİ	256	2.76
ARA BÖLGE	244	2.64
TOPLAM	9251	100

1.       KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ (KKTC):

Kıbrıs adasının kuzey bölümünde yer alır. Yüzölçümü yaklaşık 3242 km2dir. Güneyinde Kıbrıs Rum Yönetimi ile güney doğuda ise Dikelya Üssü ile sınırı vardır. Hizmet sektörü başta olmak üzere sanayi ve tarım başlıca ekonomik faaliyetlerdir. Yüzey şekillerinin temelini Girne Dağları oluşturur. Bu dağlar kuzey kıyı boyunca alçalıp yükselerek doğu-batı istikametinde uzanır. İç ovanın büyük bölümü ile kuzey sahil şeridi başlıca tarım ve yerleşme alanlarıdır. 4 Aralık 2011 yılında yapılan nüfus sayımında KKTC’nin nüfusu 294 bin 906 kişidir.

2.       GÜNEY KIBRIS RUM YÖNETİMİ (GKRY):

Adanın güney bölümünde yer alıp yaklaşık 5509 km2 yüz ölçüme sahiptir. Kıbrıs’ın yaklaşık 2/3’sini kaplar. Başlıca yüzey şekilleri Trodos Dağları’dır. İç ovanın ( Mesarya) bir bölümü ile güney ve batı bölümlerindeki alçak alanlar tarım ver yerleşme alanıdır. Hizmet sektörlerinden deniz ticareti, bankacılık ve turizm önemli gelir kaynaklarıdır.

3.       İNGİLİZ ÜSLERİ:

Kıbrıs adasını jeopolitik konumu nedeniyle İngilizler adada iki üsse sahiptirler. Bunlar Dikelya ve Ağrotur üsleridir. Bu üsler İngiltere’ye bağlı topraklardır. Üslerin toplam alanı 256 km2dir. Dikelya üssü adanın güney doğusunda yer alır. Bu üssün toplam alanı 132km2 olup, hem KKTC hem de GKRY ile sınırı vardır. Ağrotur üssü ise adanın en güneyinde yer alır ve 124 km2 yüzölçüme sahiptir.

·     Kıbrıs’ta bu üç siyasi birim dışında Birleşmiş Milletler Barış Gücü bulunmaktadır. BM Barış Gücü, Birleşmiş Milletlere üye ülkelerin askerlerinden oluşur. Kıbrıs’a BM’ye bağlı askerler ilk kez 1964 yılında geldi. Toplumlar arasında başlayan çatışmaları önlemek amacıyla Kıbrıs’a gelen Barış Gücü bugün KKTC ile GKRY arasındaki Yeşil Hat olarak bilinen sınırın kontrolünü sağlamaktadır. Yeşil Hattın her iki yanında oluşan 244 km2lik Ara Bölge BM Barış Gücünün denetimi altındadır.